سلامتی با دو و پیاده روی

دراین مطلب آمده است: گرما؛ آسیب رسان ترین عامل دویدن است
زندگی ماشینی حیات و سلامتی انسان ها را تهدید می کند چرا که یکی از نتایج آن بی تحرکی است. بی تحرکی عامل اصلی از بین رفتن شادابی و طراوت جسمانی بوده و منجر به بروز ضعف جسمانی و در نهایت مساعد کردن زمینه های بروز انواع بیماری ها می شود، بنابراین برای کسب آمادگی، شادابی و همچنین سلامتی بیشتر تحرک ضروری به نظر می رسد، حرکات بدنی بدون آن که نیازی به عضویت در باشگاه و یا تهیه لباس های ورزشی گران قیمت داشته باشد می تواند انجام شود. همه می دانند که ورزش برای سلامتی بسیار مفید است اما از میان همه ورزش ها، دویدن یکی از متداول ترین آن هاست که برای تناسب اندام و قوی شدن بدن توصیه شده است.
یکی از کارشناسان ارشد فیزیولوژی ورزشی می گوید: رایج ترین ورزش برای توسعه و بهبود بخشیدن به استقامت قلبی- تنفسی و ترکیب بدن، تمرین پیاده روی، دو آهسته و سرعت است، برای دانش آموزان دویدن و همچنین افراد بالای ۶۰ سال پیاده روی به عنوان مطلوب ترین ورزش محسوب می شود. این ورزش به مهارت یا تجهیزات و وسایل خاصی نیاز ندارد تنها لوازم مورد نیاز آن یک جفت کفش ورزشی راحت، یک دست لباس و یک عدد کرنومتر یا ساعت معمولی با عقربه ثانیه شمار است. دویدن در کنترل وزن بدن و تغییر دادن ترکیب اندام روش موثری بوده و در توسعه استقامت عضلات پا نیز تاثیر دارد.
«محمدرضا دهمرده» می افزاید: دوی همگانی یا جاگینگ نوعی دویدن است که امروزه بسیاری از مردم جهان برای کسب و حفظ سلامتی خود از آن استفاده می کنند، جاگینگ در اصطلاح عامیانه به دویدن طولانی، آرام و یکنواخت و بدون نفس نفس زدن اطلاق می شود. در این نوع دویدن هر کسی می تواند مقدار مسافت، سرعت و فشار دویدن را با وضعیت جسمانی خود تنظیم کند و در صورتی که در حین دویدن احساس خستگی بیش از حد کرد می تواند سرعت دویدن را کاهش دهد و یا حتی در صورت نیاز متوقف شود.
نداشتن محدودیت سنی
وی تصریح می کند: بسیاری از افراد اهل دویدن نیستند، برای این کار خود هم دلایلی دارند و با این دلایل خود را از زحمت دویدن خلاص می کنند اما این افراد اگر می خواهند برای دویدن شوق داشته باشند بهتر است بدانند که در دویدن محدودیت سنی وجود ندارد. با نگاهی به محیط اطراف می توان افراد زیادی را در حال فعالیت ورزشی دید که سن و سال بالایی دارند البته جوان ترها سریع تر از افراد مسن می دوند، اما این نکته حائز اهمیت نیست مهم این است که باید دوید و با دویدن نشاط و آمادگی بدن را بالا برد. پزشکان هم سن خاصی را برای دویدن پیشنهاد نمی کنند آن ها معتقدند که مسافت، سرعت و آهنگ دو باید متناسب با شرایط سنی فرد باشد.
به گفته وی فردی که برای دویدن آمادگی بدنی ندارد می تواند با استفاده از مربیان کاردان و تمرینات اصولی بدن خود را تقویت کند این آمادگی باید به تدریج و به صورت عبور از فشار تمرینی کم به فشار بالاتر اجرا شود، دویدن خود بهترین روش در تمرینات آماده سازی جسمانی افراد است و حداکثر بازدهی جسمانی و آمادگی بدن را سبب می شود.
همچنین ۲۰ دقیقه در روز برای اجرای یک برنامه دویدن موثر و ثمربخش کافی است در ابتدا از ۳ جلسه در هفته می توان شروع کرد پس از پیشرفت و کسب آمادگی های اولیه می توان به تدریج تعداد جلسات را به ۵ تا ۶ بار در هفته افزایش داد.
وی اظهار می کند: کسی که برای اولین بار در چهاردیواری اتاق خود می دود در ابتدا احساس می کند همه دنیا به او خیره شده اند و او را مسخره می کنند هرگز نباید با این تصور اشتباه دویدن را آغاز کرد در آغاز می توان مقداری دور از محله خود به تماشای ورزش دیگران پرداخت سپس به تدریج شروع به دویدن کرد. از طرفی نیازی نیست که دویدن گروهی انجام شود چرا که این ورزش برای سلامتی بوده و یک ورزش قهرمانی یا رقابتی نیست. یک دونده بهترین همراه خودش است و با خودش به رقابت می پردازد. قوانین و مقررات قراردادی، مدت زمان دویدن و مسافت دویدن را خودش تعیین می کند.
بهترین مکان برای دویدن
این کارشناس با اشاره به مکان مناسب برای دویدن بیان می کند: در هر مکانی می توان دوید، عالی ترین جای دویدن، دویدن روی چمن یا جنگل و پارک است، اما در خیابان، کوچه و یا پیست هم می توان دوید و لذت برد. برای دویدن اراده لازم است نه مسیر ایده آل و رویایی. همچنین دویدن می تواند در هر گونه هوایی اعم از بارانی، برفی و یا روزهای آفتابی انجام شود، تنها در صورتی که باد توام با باران و یا برف توام با کولاک باشد برای دویدن نامناسب است.وی درباره خطرات دویدن می گوید: موضوع خطرآفرینی در همه رشته ها وجود دارد اما در مقایسه با دیگر رشته ها درجه اطمینان دویدن بیشتر بوده و خطر آن از ورزش هایی مانند بوکس، کایت، چتربازی، فوتبال، کوهنوردی و اسکی کم تر است. فقط در صورت دویدن در خیابان ها باید مواظب خودرو ها و راننده های بی احتیاط بود.
دهمرده با اشاره به لوازم و تجهیزات مورد نیاز دویدن می افزاید: دوومیدانی از جمله ورزش هایی است که نیاز به لوازم کمی دارد اما مهم ترین تجهیزات این رشته کفش ورزشی است، کفش دو را باید با دقت زیادی انتخاب و تهیه کرد. کفی کفش دو باید نرم، با یک ارتفاع مناسب باشد. کف کفش باید نرم باشد، نه خشک تا نیروهای وارده به پا یا بدن را به راحتی منتقل کند ارتفاع بالای کف کفش به مچ پا آسیب می رساند پس ارتفاع کفی کفش هم باید مناسب باشد کفش نباید چسبان باشد زیرا در حین دویدن حجم پاها افزایش می یابد و کفش به پا فشار وارد می کند. همچنین هنگام خرید کفش باید میان نوک انگشت بزرگ پا و نوک کفش باید یک سانتی متر فاصله وجود داشته باشد. جوراب هم از دیگر لوازم دویدن است که باید کاملاً چسبان پا و تمیز باشد، زیرا از تاول زدن پا جلوگیری می کند، پیراهن دونده هم باید عرق گیر، پنبه ای و آزاد باشد تا راحت عرق بدن از آن عبور کند.
وی درباره مسیر دویدن می گوید: برای دویدن نیاز به محیط مخصوصی نیست فقط هنگامی که حوصله دارید در هر فضایی شامل حیاط خانه، پارک، خیابان، داخل اتاق و روی دستگاه تردمیل می توانید دویدن را تجربه کنید. عده ای زمین چمن را به دلیل نرمی، لطافت و اثر خوشایندی که بر عضلات پا می گذارد انتخاب می کنند اما باید هنگام صبح مواظب شبنم شبانه و یا خیسی علفزار یا چمن پارک بود. عده ای هم زمین های خاکی را مسیری ایده آل برای دوهای با مسافت زیاد انتخاب می کنند. زمین های ماسه ای هم که معمولاً کنار دریا هستند هر چند قدرت و صرف انرژی بیشتری را برای دویدن می طلبد اما زمین های مناسبی برای دویدن است، در زمین های آسفالت یا بتونی اگر دونده از تکنیک مناسب و صحیح دویدن برخوردار نباشد دچار آسیب دیدگی می شود.
احتیاط در هوای گرم و مرطوب
دهمرده اظهار می کند: گرما بدترین و آسیب رسان ترین عامل دویدن محسوب می شود. بدن انسان حین دویدن خود به خود به ماشین مولد گرما تبدیل می شود این در حالی است که گرمای بیرونی هم بر آن مضاعف می شود البته در گرمای مناسب می توان با استفاده از دوهای استقامتی، درصدی از وزن بدن را کاهش داد. دمای ۲۹ درجه حداکثر دما برای دویدن است و فعالیت در دمای بالاتر از آن باید با نظر پزشک انجام شود، رطوبت هم مانع فعالیت طبیعی بدن می شود و پیامدهای نامطلوبی دارد، هوای رطوبتی زیاد مانع دفع عرق و هوای مرطوب سبب بالا رفتن حرارت بدن می شود پس باید در هوای گرم با رطوبت زیاد بیشتر احتیاط کرد زیرا در این هوا بدن سخت تر خنک می شود.
وی درباره یک برنامه تمرینی مناسب بیان می کند: اولین و مهم ترین مورد در تدوین برنامه دویدن این است که برنامه تمرینی متناسب با شرایط بدنی هر فرد برنامه ریزی شود. برنامه باید طوری باشد که آمادگی جسمانی را بالا ببرد و اهداف فرد را تأمین کند، باید ارضای میل درونی و لذت از ورزش و فعالیت بدنی را در فرد ایجاد کند و پراکنده و نامنظم نباشد تا به سلامتی و تندرستی بدن بینجامد. برای تدوین برنامه دو در ابتدا باید روزهای تمرین مشخص شود و برنامه دویدن باید در این روزها انجام شود